Armand Mattelart, investigador, sociólogo, docente, naceu en
Bélxica, pero conta cunha ampla traxectoria como profesional en Europa e Latinoamérica.
Estamos ante un Catedrático
emérito en Ciencias da Información e da Comunicación e dende setembro do 2003 é
o presidente do Observatoire Français des Médias (OFM). Ademais, colabora con
Le Monde Diplomatique dende 1974.
É autor de moitos libros,
traducidos a varias linguas, sobre a historia e as teorías da
internacionalización da cultura e da comunicación. Entre as súas publicacións
dos últimos anos traducidas ao castelán, destacan: “Historia de las ideas y de
las estrategias”, “La invención de la comunicación”, “Historia de la utopía
planetaria: De la ciudad profecética a la sociedad global” ou “La
Mundialización de la Comunicación”.
A obra que a nós nos ocupa é “Historia
de la sociedad de la información”.
A “Sociedade da Información” é un concepto con diversos
interpretacións, dependendo do autor ante o que nos situemos.
É vista coma a sucesora da sociedade industrial.
Relativamente similares serían os conceptos da sociedade post-industrial,
posfordismo, sociedade postmoderna, sociedade do coñecemento…
Sally Burch considera que a “Sociedade
da Información” é o termo hexemónico.
O sociólogo estadounidense DanielBell introduce a noción de “Sociedade da Información” e formula que o eixo principal
desta é o coñecemento teórico e advirte que os servicios baseados no
coñecemento se convertirán na estrutura central da nova economía.
Esta expresión reaparece con
forza nos anos 90, no contexto de desenvolvemento de Internet e das TIC
(Tecnoloxías da Información e da Comunicación).
Manuel Castells en “La era de
la Información” fala dun “novo sistema tecnolóxico, económico e social. Unha
economía na que o incremento de produtividade non depende do incremento
cuantitativo dos factores de produción (capital, traballo, recursos naturais),
senón da aplicación de coñecementos e información na xestión, produción e
distribución, tanto nos procesos coma nos produtos”.
Pola contra, o concepto de “Sociedade
do Coñecemento” tamén é utilizado, en especial nos medios académicos. Tamén a
UNESCO adoptou este termo, ou a súa variante, dentro das súas políticas
institucionais.
A concepción actual do que
entendemos por “Sociedade da Información” está influenciado pola obra do sociólogo
xaponés Yoneji Masuda, “La sociedad informatizada como sociedad post-industrial”.
Esta está centrada na
tecnoloxía informática, que tería un impacto moito máis decisivo na sociedade
que a revolución da enerxía, por exemplo, que comezou coa razón da máquina de
vapor. A razón básica é que a función fundamental do ordenador é substituír e
amplificar o traballo mental humano; a máquina de vapor só tiña como función
básica a sustitución e amplificación do traballo físico.
Armand Mattelart fai a súa
propia caracterización sobre a “Sociedade da Información”.
Na súa obra fai referencia a
Paul Otlet e a Henri La Fontaine. Estes crean en Bruselas no ano 1895 o “Instituto
Internacional de Bibliografía”, coa finalidade de constituír un “Libro univeral
do saber”. Estaríamos así ante a nova ciencia da organización sistemática da
información.
Pouco a pouco vanse producindo
avances, como a creación a ficha normalizada, ata que no ano 1910 se crea a “Oficina
Central de la Unión de Asociaciones
Internacionales”, coa finalidade de agrupar en rede as institucións,
federacións, ligas, congresos, institutos… de modo que se garantizaría a
cooperación e a coordinación entre eles.
Por vez primeira se introduce,
neste contexto, o concepto de mundialismo.
Otlet, uns corenta anos
despois de fundar o Instituto Bibliográfico de Bruselas, anticipa a idea de
rede de redes. Esta utopía da rede universal de documentación
materializouse na actualidade. Internet
é un conxunto de redes, unha rede mundial de redes de ordenadores a través dos
que se comparte a información e os servizos.
No hay comentarios:
Publicar un comentario